ستون دین
هر چیزی که برای شناخت و خواندن نماز برای رستگاری نیاز است.ستون دین
هر چیزی که برای شناخت و خواندن نماز برای رستگاری نیاز است.احکام مربوط به نماز آیات
گاهی اوقات این نماز بر انسان واجب می شود که شرح آن و طرز خواندنش در ادامه آمده است.
نماز آیات
مسأله 1491
نماز آیات که دستور آن بعدا گفته خواهد شد به واسطه چهار چیز واجب میشود : اول
گرفتن خورشید ، دوم گرفتن ماه ، اگر چه مقدار کمی از آنها گرفته شود و کسی هم از
آن نترسد . سوم زلزله اگر چه کسی هم نترسد . چهارم رعد و برق و بادهای سیاه و سرخ
و مانند اینها در صورتی که بیشتر مردم بترسند . و نیز بنا بر احتیاط واجب در حوادث
وحشتناک زمینی مانند شکافتن و فرو رفتن زمین در صورتیکه بیشتر مردم بترسند باید
نماز آیات بخوانند .
مسأله 1492
اگر از چیزهائی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد ، انسان
باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند ، مثلا اگر خورشید بگیرد و زلزله هم
بشود ، باید دو نماز آیات بخواند .
مسأله 1493
کسی که چند نماز آیات بر او واجب است ، اگر همه آنها برای یک چیز بر او واجب شده
باشد ، مثلا سه مرتبه خورشید گرفته ونماز آنها را نخوانده است موقعی که قضای آنها
را میخواند ، لازم نیست معین کند که برای کدام دفعه آنها باشد و همچنین است اگر
چند نماز برای رعد و برق و بادهای سیاه و سرخ و مانند اینها بر او واجب شده باشد
ولی اگر برای آفتاب گرفتن و ماه گرفتن و زلزله ، یا برای دو تای اینها نمازهائی بر
او واجب شده باشد بنابر احتیاط واجب ، باید موقع نیت معین کند ، نماز آیاتی را که
میخواند برای کدام یک آنها است .
مسأله 1494
چیزهائی که نماز آیات برای آنها واجب است ، در هر شهری اتفاق بیفتد ، فقط مردم
همان شهر باید نماز آیات بخوانند و بر مردم جاهای دیگر واجب نیست ، ولی اگر مکان
آنها بقدری نزدیک باشد که با آن شهر یکی حساب شود ، نماز آیات بر آنها هم واجب است
.
مسأله 1495
از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند انسان باید نماز آیات را بخواند و
بنابر احتیاط واجب ، باید بقدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند .
مسأله 1496
اگر خواندن نماز آیات را بقدری تأخیر بیندازد که‌آفتاب یا ماه شروع به باز شدن کند
، بنابر احتیاط واجب باید نیت ادا و قضا نکند ولی اگر بعد از باز شدن تمام آن ،
نماز بخواند باید نیت قضا نماید .
مسأله 1497
اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه بیشتر از خواندن یک رکعت باشد ولی انسان نماز را
نخواند ، تا به اندازه خواندن یک رکعت به آخر وقت آن مانده باشد باید نیت ادا کند
بلکه اگر مدت گرفتن آنها به اندازه خواندن یک رکعت هم باشد بنابر احتیاط واجب باید
نماز آیات را بخواند و ادا است .
مسأله 1498
موقعی که زلزله و رعد و برق ومانند اینها اتفاق میافتد ، انسان باید فورا نماز
آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت
بخواند ادا است .
مسأله 1499
اگر بعد از باز شدن آفتاب یا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده ، باید قضای نماز
آیات را بخواند . ولی اگر بفهمد مقداری از آن گرفته بوده قضا بر او واجب نیست .
مسأله 1500
اگر عده‌ای بگویند که خورشید یا ماه گرفته است چنانچه انسان از گفته آنان یقین
پیدا نکند و نماز آیات نخواند و بعد معلوم شود راست گفته‌اند ، در صورتی که تمام
خورشید یا ماه گرفته باشد باید نماز آیات را بخواند . و اگر دو نفر که عادل بودن
آنان معلوم نیست بگویند خورشید یا ماه گرفته ، بعد معلوم شود که عادل بوده‌اند
باید نماز آیات را بخواند بلکه اگر در هر دو صورت معلوم شود که مقداری از آن گرفته
احتیاط واجب آن است که نماز آیات را بخواند .
مسأله 1501
اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی وقت گرفتن خورشید و ماه را میدانند
، اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته ، بنابر احتیاط واجب باید نماز آیات را
بخواند و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه میگیرد و فلان مقدار طول میکشد و
انسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند ، بنابر احتیاط واجب باید به حرف آنان عمل
نماید ، مثلا اگر بگویند آفتاب فلان ساعت شروع به باز شدن میکند احتیاطا باید نماز
را تا آن وقت تأخیر نیندازد .
مسأله 1502
اگر بفهمد نماز آیاتی که خوانده باطل بوده ، باید دوباره بخواند و اگر وقت گذشته
قضا نماید .
مسأله 1503
اگر در وقت نماز یومیه نماز آیات هم بر انسان واجب شود ، چنانچه برای هر دو نماز
وقت دارد ، هر کدام را اول بخواند اشکال ندارد . و اگر وقت یکی از آن دو تنگ باشد
، باید اول آنرا بخواند و اگر وقت هر دو تنگ باشد ، باید اول نماز یومیه را بخواند
.
مسأله 1504
اگر در بین نماز یومیه بفهمد که وقت نماز آیات تنگ است ، چنانچه وقت نماز یومیه هم
تنگ باشد ، باید آن را تمام کند بعد نماز آیات را بخواند . و اگر وقت نماز یومیه
تنگ نباشد ، باید آنرا بشکند و اول نماز آیات ، بعد نماز یومیه را بجا آورد .
مسأله 1505
اگر در بین نماز آیات بفهمد که وقت نماز یومیه تنگ است ، باید نماز آیات را رها
کند و مشغول نماز یومیه شود وبعد از آن که نماز را تمام کرد پیش از انجام کاری که
نماز را به هم بزند ، بقیه نماز آیات را از همانجا که رها کرده بخواند .
مسأله 1506
اگر در حال حیض یا نفاس زن آفتاب یا ماه بگیرد و تا آخر مدتی که خورشید یا ماه باز
میشوند در حال حیض یا نفاس باشد نماز آیات بر او واجب نیست وقضا هم ندارد .
دستور نماز آیات
مسأله 1507
نماز آیات دو رکعت است ودر هر رکعت پنج رکوع دارد و دستور آن این است که انسان بعد
از نیت ، تکبیر بگوید ویک حمد و یک سوره تمام بخواند و به رکوع رود و سر از رکوع
بردارد ، دوباره یک حمد و یک سوره بخواند ، باز به رکوع رود تا پنج مرتبه و بعد از
بلند شدن از رکوع پنجم دو سجده نماید وبرخیزد و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول بجا
آورد و تشهد بخواند وسلام دهد .
مسأله 1508
در نماز آیات ممکن است انسان بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد ، آیه‌های یک سوره
را پنج قسمت کند ویک آیه یا بیشتر از آنرا بخواند و به رکوع رود و سر بردارد و
بدون این که حمد بخواند ، قسمت دوم از همان سوره را بخواند و به رکوع رود و
همینطور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام نماید ، مثلا بقصد سوره قل هو الله احد
، بسم الله الرحمن الرحیم بگوید وبه رکوع رود ، بعد بایستد وبگوید : قل هو الله
احد دوباره به رکوع رود و بعد از رکوع بایستد و بگوید : الله الصمد باز به رکوع
برود و بایستد وبگوید : لم یلد ولم یولد و برود برکوع باز هم سر بردارد وبگوید :
ولم یکن له کفوا احد و بعد از آن به رکوع پنجم رود وبعد از سر برداشتن ، دو سجده
کند و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول بجا آورد و بعد از سجده دوم تشهد بخواند و نماز
را سلام دهد .
مسأله 1509
اگر در یک رکعت از نماز آیات ، پنج مرتبه حمد و سوره بخواند و در رکعت دیگر یک حمد
بخواند وسوره را پنج قسمت کند مانعی ندارد .
مسأله 1510
چیزهائی که در نماز یومیه واجب و مستحب است در نماز آیات هم واجب و مستحب میباشد
ولی در نماز آیات مستحب است به جای اذان و اقامه سه مرتبه به قصد امید ثواب بگویند
الصلاة .
مسأله 1511
مستحب است بعد از رکوع پنجم و دهم بگوید : سمع الله لمن حمده و نیز پیش از هر رکوع
و بعد از آن تکبیر بگوید ولی بعد از رکوع پنجم و دهم گفتن تکبیر مستحب نیست .
مسأله 1512
مستحب است پیش از رکوع دوم وچهارم وششم و هشتم و دهم قنوت بخواند و اگر فقط یک
قنوت پیش از رکوع دهم بخواند کافی است .
مسأله 1513
اگر در نماز آیات شک کند که چند رکعت خوانده و فکرش به جائی نرسد نماز باطل است .
مسأله 1514
اگر شک کند که در رکوع آخر رکعت اول است یا در رکوع اول رکعت دوم و فکرش به جائی
نرسد ، نماز باطل است . ولی اگر مثلا شک کند که چهار رکوع کرده یا پنج رکوع ،
چنانچه برای رفتن به سجده خم نشده ، باید رکوعی را که شک دارد بجا آورده یا نه ،
بجا آورد . و اگر برای رفتن به سجده خم شده ، باید به شک خود اعتنا نکند .
مسأله 1515
هر یک از رکوع‌های نماز آیات رکن است که اگر عمدا یا اشتباها کم یا زیاد شود نماز
باطل است.
