ستون دین
هر چیزی که برای شناخت و خواندن نماز برای رستگاری نیاز است.ستون دین
هر چیزی که برای شناخت و خواندن نماز برای رستگاری نیاز است.احکام نماز مسافر
احکام مربوط به نماز افراد در سفر...
نماز مسافر
مسافر باید نماز ظهر وعصر و عشا را با هشت شرط شکسته بجا آورد یعنی دو
رکعت بخواند :
شرط اول آن که سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد .
مسأله 1272
کسی که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است ، اگر رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد ،
باید نماز را شکسته بخواند . بنابر این اگر رفتن به سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ
باشد ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1273
اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد باید نماز را شکسته بخواند چه همان روز و شب
بخواهد برگردد یا غیر آن روز و شب .
مسأله 1274
اگر سفر مختصری از هشت فرسخ کمتر باشد ، یا انسان نداند که سفر او هشت فرسخ است یا
نه ، نباید نماز را شکسته بخواند و چنانچه شک کند که سفر او هشت فرسخ است یا نه ،
در صورتی که تحقیق کردن برایش مشقت دارد ، باید نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت
ندارد بنابر احتیاط واجب باید تحقیق کند که اگر دو عادل بگویند ، یا بین مردم
معروف باشد که سفر او هشت فرسخ است نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1275
اگر یک عادل خبر دهد که سفر انسان هشت فرسخ است بنابر احتیاط واجب باید نماز را هم
شکسته و هم تمام بخواند و روزه بگیرد و قضای آنرا هم بجا آورد .
مسأله 1276
کسی که یقین دارد سفر او هشت فرسخ است ، اگر نماز را شکسته بخواند وبعد بفهمد که
هشت فرسخ نبوده ، باید آنرا چهار رکعتی بجا آورد و اگر وقت گذشته بنابر احتیاط
واجب قضا نماید .
مسأله 1277
کسی که یقین دارد سفرش هشت فرسخ نیست ، یا شک دارد که هشت فرسخ هست یا نه ، چنانچه
در بین راه بفهمد که سفر او هشت فرسخ بوده ، اگر چه کمی از راه باقی باشد ، باید
نماز را شکسته بخواند و اگر تمام خوانده دوباره شکسته بجا آورد.
مسأله 1278
اگر بین دو محلی که فاصله آنها کمتر از چهار فرسخ است ، چند مرتبه رفت و آمد کند ،
اگر چه روی هم رفته هشت فرسخ شود ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1279
اگر محلی دو راه داشته باشد ، یک راه آن کمتر از هشت فرسخ وراه دیگر آن هشت فرسخ
یا بیشتر باشد ، چنانچه انسان از راهی که هشت فرسخ است به آنجا برود ، باید نماز
را شکسته بخواند و اگر از راهی که هشت فرسخ نیست برود ، باید تمام بخواند .
مسأله 1280
اگر شهر دیوار دارد ، باید ابتدای هشت فرسخ را از دیوار شهر حساب کند ، و اگر
دیوار ندارد باید از خانه‌های آخر شهر حساب نماید . اما در شهرهای بزرگ خارق
العاده مانند تهران ابتدای هشت فرسخ را از منزل خود حساب نماید .
شرط دوم آن که از اول مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد ، پس اگر به جائی که کمتر
از هشت فرسخ است مسافرت کند و بعد از رسیدن به آنجا قصد کند جائی برود که با
مقداری که آمده هشت فرسخ شود ، چون از اول قصد هشت فرسخ را نداشته ، باید نماز را
تمام بخواند . ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود یا چهار فرسخ برود و به وطنش
یا به جائی که میخواهد ده روز بماند بگردد باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1281
کسی که نمیداند سفرش چند فرسخ است ، مثلا برای پیدا کردن گمشده‌ای مسافرت میکند و
نمیداند که چه مقدار باید برود تا آنرا پیدا کند ، باید نماز را تمام بخواند . ولی
در برگشتن ، چنانچه تا وطنش یا جائی که میخواهد ده روز در آنجا بماند ، هشت فرسخ
یا بیشتر باشد ، باید نماز را شکسته بخواند . و نیز اگر در بین رفتن قصد کند که
چهار فرسخ برود و برگردد ، چنانچه رفتن وبرگشتن هشت فرسخ شود ، باید نماز را شکسته
بخواند .
مسأله 1282
مسافر در صورتی باید نماز را شکسته بخواند که تصمیم داشته باشد هشت فرسخ برود ، پس
کسی که از شهر بیرون میرود و مثلا قصدش این است که اگر رفیق پیدا کند ، سفر هشت
فرسخی برود چنانچه اطمینان دارد که رفیق پیدا میکند ، باید نماز را شکسته بخواند و
اگر اطمینان ندارد ، باید تمام بخواند .
مسأله 1283
کسی که قصد هشت فرسخ دارد ، اگر چه در هر روز مقدار کمی راه برود وقتی به جائی
برسد که دیوار شهر را نبیند و اذان آن را نشنود باید نماز را شکسته بخواند . ولی
اگر در هر روز مقدار خیلی کمی راه برود که نگویند مسافر است ، باید نمازش را تمام
بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته وهم تمام بخواند .
مسأله 1284
کسی که در سفر به اختیار دیگری است ، مانند نوکری که با آقای خود مسافرت میکند
چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1285
کسی که در سفر به اختیار دیگری است ، اگر بداند یا گمان داشته باشد که پیش از
رسیدن به چهار فرسخ از او جدا میشود ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1286
کسی که در سفر به اختیار دیگریست ، اگر شک دارد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از
او جدا میشود یا نه ، باید نماز را شکسته بخواند . ونیز اگر شک او از این جهت است
که احتمال میدهد مانعی برای سفر او پیش آید ، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا
نباشد باید نمازش را شکسته بخواند .
شرط سوم آن که در بین راه از قصد خود برنگردد ، پس اگر پیش از رسیدن به چهار فرسخ
از قصد خود برگردد یا مردد شود ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1287
اگر بعد از رسیدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود ، چنانچه تصمیم داشته باشد که
همانجا بماند یا بعد از ده روز برگردد ، یا در برگشتن و ماندن مردد باشد ، باید
نماز را تمام بخواند .
مسأله 1288
اگر بعد از رسیدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود و تصمیم داشته باشد که برگردد
باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1289
اگر برای رفتن به محلی حرکت کند و بعد از رفتن مقداری از راه بخواهد جای دیگری
برود ، چنانچه از محل اولی که حرکت کرده تا جایی که میخواهد برود ، هشت فرسخ باشد
، باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1290
اگر پیش از آن که به هشت فرسخ برسد ، مردد شود که بقیه راه را برود یا نه ، و در
موقعی که مردد است راه نرود و بعد تصمیم بگیرد که بقیه راه را برود ، باید تا آخر
مسافرت نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1291
اگر پیش از آن که به هشت فرسخ برسد ، مردد شود که بقیه راه را برود یا نه و در
موقعی که مردد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که هشت فرسخ دیگر برود ، یا
چهار فرسخ برود و برگردد تا آخر مسافرت باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1292
اگر پیش از آن که به هشت فرسخ برسد ، مردد شود که بقیه راه را برود یا نه ، ودر
موقعی که مردد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که بقیه راه را برود ،
چنانچه باقیمانده سفر او هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد ولی بخواهد برود وبرگردد
، باید نماز را شکسته بخواند . ولی اگر راهی که پیش از مردد شدن و راهی که بعد از
آن میرود روی هم هشت فرسخ باشد ، بنابر احتیاط واجب باید نماز را هم شکسته و هم
تمام بخواند .
شرط چهارم آن که نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد ، یا ده روز یا
بیشتر در جائی بماند پس کسی که میخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد ،
یا ده روز در محلی بماند ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1293
کسی که نمیداند پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش میگذرد یا نه ، یا ده روز در
محلی میماند یا نه ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1294
کسی که میخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد ، یا ده روز در محلی بماند
، و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد ، یا ده روز در محلی بماند ، اگر از
ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود ، باز هم باید نماز را تمام بخواند . ولی
اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد ، یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد ،
باید نماز را شکسته بخواند .
شرط پنجم آن که برای کار حرام سفر نکند واگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند ،
باید نماز را تمام بخواند . و هم چنین است اگر خود سفر حرام باشد ، مثل آن که برای
او ضرر داشته باشد ، یا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهی پدر و مادر سفری بروند
که بر آنان واجب نباشد ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد ، باید نماز را شکسته بخوانند
.
مسأله 1295
سفری که اسباب اذیت پدر و مادر باشد حرام است و انسان باید در آن سفر نماز را تمام
بخواند و روزه هم بگیرد .
مسأله 1296
کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمیکند ، اگر چه در سفر ، معصیتی
انجام دهد ، مثلا غیبت کند یا شراب بخورد ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1297
اگر مخصوصا برای آن که کار واجبی را ترک کند مسافرت نماید نمازش تمام است ، پس کسی
که بدهکار است ، اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند ، چنانچه در
سفر نتواند بدهی خود را بدهد و مخصوصا برای فرار از دادن قرض مسافرت نماید بنابر
احتیاط واجب نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند ولی اگر مخصوصا برای ترک واجب
مسافرت نکند ، باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم
تمام بخواند .
مسأله 1298
اگر سفر او سفر حرام نباشد ولی حیوان سواری یا مرکب دیگری که سوار است غصبی باشد ،
نمازش شکسته است ولی اگر در زمین غصبی مسافرت کند ، بنابر احتیاط واجب باید نماز
را هم شکسته وهم تمام بخواند .
مسأله 1299
کسی که با ظالم مسافرت میکند اگر ناچار نباشد و مسافرت او کمک به ظالم باشد ، باید
نماز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد یا مثلا برای نجات دادن مظلومی با او مسافرت
کند ، نماز شکسته است . مسأله 1300
اگر به قصد تفریح و گردش مسافرت کند حرام نیست و باید نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1301
اگر برای لهو وخوش گذرانی به شکار رود ، نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش
به شکار رود ، نمازش شکسته است و اگر برای کسب وزیاد کردن مال برود ، احتیاط واجب
آن است که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند ، ولی باید روزه نگیرد .
مسأله 1302
کسی که برای معصیت سفر کرده ، موقعی که از سفر بر میگردد اگر توبه کرده ، باید
نماز را شکسته بخواند . و اگر توبه نکرده ، باید تمام بخواند و احتیاط مستحب آن
است که هم شکسته و هم تمام بخواند .
مسأله 1303
کسی که سفر او سفر معصیت است ، اگر در بین راه از قصد معصیت برگردد ، چنانچه
باقیمانده راه هشت فرسخ باشد ، یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد ، باید
نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1304
کسی که برای معصیت سفر نکرده ، اگر در بین راه قصد کند که بقیه راه را برای معصیت
برود ، باید نماز را تمام بخواند ولی نمازهائی را که شکسته خوانده صحیح است .
شرط ششم آن که از صحرانشینهائی نباشد که در بیابانها گردش میکنند و هرجا آب و
خوراک برای خود و حشمشان پیدا کنند میمانند و بعد از چندی به جای دیگر میروند ، و
صحرانشینها در این مسافرتها باید نماز را تمام بخوانند .
مسأله 1305
اگر یکی از صحرانشینها برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتشان سفر کند ، چنانچه
سفر او هشت فرسخ باشد ، احتیاط واجب آن است که هم شکسته وهم تمام بخواند .
مسأله 1306
اگرصحرانشین برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت کند ، باید نماز را
شکسته بخواند .
شرط هفتم آن که شغل او مسافرت نباشد ، بنابر این شتردار و راننده و چوبدار و
کشتیبان و مانند اینها ، اگر چه برای بردن اثاثیه منزل خود مسافرت کنند ، در غیر
سفر اول باید نماز را تمام بخوانند . ولی در سفر اول اگر چه طول بکشد ، نمازشان
شکسته است .
مسأله 1307
کسی که شغلش مسافرت است اگر برای کار دیگری مثلا برای زیارات یا حج مسافرت کند ،
باید نماز را شکسته بخواند . ولی اگر مثلا شوفر ، اتومبیل خود را برای زیارت کرایه
بدهد و در ضمن خودش هم زیارت کند ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1308
حمله دار یعنی کسیکه فقط در ماههای حج بمسافرت اشتغال میورزد نماز را باید شکسته
بخواند .
مسأله 1309
کسی که شغل او حمله داریست و حاجیها را از راه دور به مکه میبرد ، چنانچه تمام سال
یا بیشتر سال را در راه باشد ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1310
کسی که در مقداری از سال شغلش مسافرت است ، مثل شوفری که فقط در تابستان یا زمستان
اتومبیل خود را کرایه میدهد ، باید در سفری که مشغول به کارش هست نماز را تمام
بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته وهم تمام بخواند .
مسأله 1311
راننده ودوره گردی که در دو سه فرسخی شهر رفت و آمد میکند ، چنانچه اتفاقا سفر هشت
فرسخی برود ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1312
کسی که شغلش مسافرت است اگر ده روز یا بیشتر در وطن خود بماند ، چه از اول قصد
ماندن ده روز را داشته باشد ، چه بدون قصد بماند ، باید در سفر اولی که بعد از ده
روز میرود ، نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1313
کسی که شغلش مسافرت است ، اگر در غیر وطن خود ده روز بماند در سفر اولی که بعد از
ده روز میرود ، باید نماز را شکسته بخواند . چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته
باشد یا نداشته باشد .
مسأله 1314
کسی که شغلش مسافرت است ، اگر شک کند که در وطن خود یا جای دیگر ده روز مانده یا
نه ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1315
کسی که در شهرها سیاحت میکند وبرای خود وطنی اختیار نکرده ، باید نماز را تمام
بخواند .
مسأله 1316
کسی که شغلش مسافرت نیست ، اگر مثلا درشهری یا در دهی جنسی دارد که برای حمل آن
مسافرتهای پی در پی میکند ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1317
کسی که از وطنش صرف نظر کرده و میخواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند ، اگر شغلش
مسافرت نباشد باید در مسافرت نماز را شکسته بخواند .
شرط هشتم آن که به حد ترخص برسد یعنی از وطنش بقدری دور شود که دیوار شهر را نبیند
وصدای اذان آن را نشنود ولی باید در هوا غبار یا چیز دیگری نباشد که از دیدن دیوار
و شنیدن اذان جلوگیری کند و لازم نیست به قدری دور شود که مناره‌ها وگنبدها را
نبیند ، یا دیوارها هیچ پیدا نباشد ، بلکه همین قدر که دیوار کاملا تشخیص داده
نشود کافی است . و کسیکه از جائی که قصد کرده ده روز در آنجا بماند به قصد هشت
فرسخ خارج شود تا حد ترخص نرسیده بنابر احتیاط واجب باید نماز را هم شکسته و هم
تمام بخواند و حد ترخص در بلاد کبیره مثل تهران محله‌ای است که منزل شخص در آن
محله قرار دارد .
مسأله 1318
کسی که به سفر میرود اگر به جائی برسد که اذان را نشنود ولی دیوار شهر را ببیند ،
یا دیوارها را نبیند وصدای اذان را بشنود چنانچه بخواهد در آنجا نماز بخواند ،
بنابر احتیاط واجب باید هم شکسته و هم تمام بخواند .
مسأله 1319
مسافری که به وطنش برمیگردد ، وقتی دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را
بشنود ، باید نماز را تمام بخواند ولی مسافری که میخواهد ده روز در محلی بماند ،
وقتی دیوار آنجا را ببیند وصدای اذانش را بشنود ، بنابر احتیاط واجب باید نماز را
تأخیر بیندازد تا به منزل برسد ، یا نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند .
مسأله 1320
هر گاه شهر در بلندی باشد که از دور دیده شود ، یا به قدری گود باشد که اگر انسان
کمی دور شود دیوار آن را نبیند ، کسیکه از آن شهر مسافرت میکند ، وقتی به اندازه‌ای
دور شود که اگر آن شهر در زمین هموار بود ، دیوارش از آنجا دیده نمیشد ، باید نماز
خود را شکسته بخواند . و نیز اگر پستی و بلندی خانه‌ها بیشتر از معمول باشد ، باید
ملاحظه معمول را بنماید .
مسأله 1321
اگر از محلی مسافرت کند که خانه و دیوار ندارد وقتی به جائی برسد که اگر آن محل
دیوار داشت از آنجا دیده نمیشد ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1322
اگر به قدری دور شود که نداند صدائی را که میشنود صدای اذان است یا صدای دیگر ،
باید نماز را شکسته بخواند . ولی اگر بفهمد اذان میگویند و کلمات آن را تشخیص ندهد
، باید تمام بخواند .
مسأله 1323
اگر به قدری دور شود که اذان خانه‌ها را نشنود ولی اذان شهر را که معمولا در جای
بلند میگویند بشنود . نباید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1324
اگر به جائی برسد که اذان شهر را که معمولا در جای بلند میگویند نشنود ولی اذانی
را که در جای خیلی بلند میگویند بشنود ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1325
اگر چشم یا گوش او یا صدای اذان غیر معمولی باشد در محلی باید نماز را شکسته
بخواند که چشم متوسط دیوار خانه‌ها را نبیند و گوش متوسط صدای اذان معمولی را
نشنود .
مسأله 1326
اگر بخواهد در محلی نماز بخواند که شک دارد بحد ترخص یعنی جائی که اذان را نشنود و
دیوار را نبیند ، رسیده یا نه ، باید نماز را تمام بخواند . ودر موقع برگشتن اگر شک
کند که به حد ترخص رسیده یا نه ، باید شکسته بخواند . وچون در بعضی موارد اشکال
پیدا میکند مانند آن که در فرض
مسأله موقع رفتن نماز ظهر را تمام بخواند و موقع برگشتن همانجا نماز عصر را شکسته
بخواند باید یا آنجا نماز نخواند ودر صورت رفتن پیش از علم به رسیدن ترخص نماز را
شکسته بخواند و در برگشتن پس از رسیدن بخانه نماز را تمام بخواند یا هم شکسته و هم
تمام بخواند .
مسأله 1327
مسافری که در سفر از وطن خود عبور میکند ، وقتی به جائی برسد که دیوار وطن خود را
ببیند وصدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1328
مسافری که در بین مسافرت به وطنش رسیده ، تا وقتی در آنجا هست باید نماز را تمام
بخواند . ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود ، یا چهار فرسخ برود و برگردد ،
وقتی به جائی برسد که دیوار وطن را نبیند وصدای اذان آن را نشنود ، باید نماز را
شکسته بخواند .
مسأله 1329
محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن او است ، چه در آنجا به
دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد ، یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد
.
مسأله 1330
اگر قصد دارد در محلی که وطن اصلیش نیست مدتی بماند وبعد به جای دیگر رود ، آنجا
وطن او حساب نمیشود .
مسأله 1331
تا انسان قصد ماندن همیشگی در جائی که غیر وطن اصلی خودش است نداشته باشد وطن او
حساب نمیشود مگر آن که بدون قصد ماندن ، آن قدر بماند که مردم بگویند اینجا وطن او
است .
مسأله 1332
کسی که در دو محل زندگی میکند ، مثلا شش ماه در شهری و شش ماه در شهر دیگر میماند
، هر دو وطن او است . اما اگر بیشتر از دو محل را برای زندگی خود اختیار کرده باشد
، بنابر احتیاط واجب باید نماز را در محل سومی و مازاد ، هم شکسته بخواند و هم
تمام بخواند .
مسأله 1333
در غیر وطن اصلی و وطن غیر اصلی که ذکر شد در جاهای دیگر اگر قصد اقامه نکند نمازش
شکسته است چه ملکی در آنجا داشته باشد یا نداشته باشد و چه در آنجا شش ماه مانده
باشد یا نه .
مسأله 1334
اگر بجائی برسد که وطن اصلی او بوده و عملا از آنجا صرف نظر کرده یا بجائی برسد که
وطن غیر اصلی او بوده و دیگر قصد ماندن در آنجا را ندارد نباید نماز را تمام
بخواند ، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد . مسأله 1335
مسافری که قصد دارد ، ده روز پشت سرهم در محلی بماند ، یا میداند که بدون اختیار
ده روز در محلی میماند ، در آن محل باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1336
مسافری که میخواهد ده روز در محلی بماند ، لازم نیست قصد ماندن شب اول یا شب
یازدهم را داشته باشد ، و همین که قصد کند از اذان صبح روز اول تا غروب روز دهم
بماند ، باید نماز را تمام بخواند و همچنین اگر مثلا قصدش این باشد که از ظهر روز
اول تا ظهر روز یازدهم بماند ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1337
مسافری که میخواهد ده روز در محلی بماند ، در صورتی باید نماز را تمام بخواند که
بخواهد تمام ده روز را در یکجا بماند پس اگر بخواهد مثلا ده روز در نجف و کوفه یا
در تهران که بخاطر شهر خارق العاده بودن یک شهر حساب نمیشود بماند ، باید نماز را
شکسته بخواند .
مسأله 1338
مسافری که میخواهد ده روز در محلی بماند ، اگر از اول قصد داشته باشد که در بین ده
روز به اطراف آنجا برود ، چنانچه جائی که میخواهد برود از مقدار ترخص شهر حساب
نمیشود بماند دورتر نباشد باید در همه ده روز نماز را تمام بخواند و اگر از مقدار
ترخص دورتر باشد ، باید در تمام ده روز نماز را شکسته بخواند ولی چنانچه بخواهد یک
ساعت یا دو ساعت برود و برگردد در همه ده روز باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1339
مسافری که تصمیم ندارد ده روز در جائی بماند مثلا قصدش این است که اگر رفیقش بیاید
، یا منزل خوبی پیدا کند ، ده روز بماند ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1340
کسی که تصمیم دارد ، ده روز در محلی بماند ، اگر چه احتمال بدهد که برای ماندن او
مانعی برسد ، در صورتیکه مردم به احتمال او اعتنائی نکنند ، باید نماز را تمام
بخواند .
مسأله 1341
اگر مسافر بداند که مثلا ده روز یا بیشتر به آخر ماه مانده و قصد کند که تا آخر
ماه در جائی بماند ، باید نماز را تمام بخواند ولی اگر نداند تا آخر ماه چقدر
مانده و قصد کند که تا آخر ماه بماند باید نماز را شکسته بخواند اگر چه از موقعی
که قصد کرده تا آخر ماه ده روز یا بیشتر باشد .
مسأله 1342
اگر مسافر قصد کند ده روز در محلی بماند ، چنانچه پیش از خواندن یک نماز چهار
رکعتی از ماندن منصرف شود ، یا مردد شود که در آنجا بماند یا بجای دیگر برود ،
باید نماز را شکسته بخواند واگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی از ماندن منصرف
شود ، یا مردد شود تا وقتی در آنجا هست ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1343
مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند ، اگر روزه بگیرد و بعد از ظهر از ماندن
در آنجا منصرف شود ، چنانچه یک نماز چهار رکعتی خوانده باشد ، روزه‌اش صحیح است و
تا وقتی در آنجا هست باید نمازهای خود را تمام بخواند واگر یک نماز چهار رکعتی
نخوانده باشد روزه آن روزش صحیح است ، اما نمازهای خود را باید شکسته بخواند و
روزهای بعد هم نمیتواند روزه بگیرد .
مسأله 1344
مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند ، اگر از ماندن منصرف شود و شک کند پیش
از آن که از قصد ماندن برگردد ، یک نماز چهار رکعتی خوانده یا نه ، باید نمازهای
خود را شکسته بخواند .
مسأله 1345
اگر مسافر به نیت این که نماز را شکسته بخواند ، مشغول نماز شود و در بین نماز
تصمیم بگیرد که ده روز یا بیشتر بماند ، باید نماز را چهار رکعتی تمام نماید .
مسأله 1346
مسافری که قصد کرده ده روز در جائی بماند ، اگر در بین نماز چهار رکعتی از قصد خود
برگردد ، چنانچه مشغول رکعت سوم نشده ، باید نماز را دو رکعتی تمام نماید و بقیه
نمازهای خود را شکسته بخواند . و اگر مشغول رکعت سوم شده نمازش باطل است ، وتا
وقتی در آنجا هست باید نماز را شکسته بخواند اگر چه داخل در رکوع رکعت سوم شده
باشد .
مسأله 1347
مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند ، اگر بیشتر از ده روز در آنجا بماند ،
تا وقتی مسافرت نکرده ، باید نمازش را تمام بخواند و لازم نیست دوباره قصد ماندن
ده روز کند .
مسأله 1348
مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند ، باید روزه واجب را بگیرد ومیتواند روزه
مستحبی را هم بجا آورد ونماز جمعه ونافله ظهر وعصر وعشا را هم بخواند .
مسأله 1349
مسافری که قصد کرده ده روز در جائی بماند اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی
بخواهد به جائی که کمتر از چهار فرسخ است برود وبرگردد به محل اقامه خود باید نماز
را تمام بخواند .
مسأله 1350
مسافری که قصد کرده ده روز در جائی بماند ، اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی
بخواهد به جای دیگری که کمتر از هشت فرسخ است برود وده روز در آنجا بماند ، باید
در رفتن ودر جائی که قصد ماندن ده روز کرده ، نمازهای خود را تمام بخواند . ولی
اگر جائی که میخواهد برود هشت فرسخ یا بیشتر باشد باید موقع رفتن نمازهای خود را
شکسته بخواند وچنانچه در آنجا قصد ماندن ده روز کرد نمازش را تمام بخواند .
مسأله 1351
مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی
بخواهد به جائی که کمتر از چهار فرسخ است برود ، چنانچه مردد باشد که به محل اولش
برگردد یا نه ، یا به کلی از برگشتن به آنجا غافل باشد ، یا بخواهد برگردد ولی
مردد باشد که ده روز در آنجا بماند یا نه ، یا آن که از ده روز ماندن در آنجا و
مسافرت از آنجا غافل باشد ، باید از وقتی که میرود تا برمیگردد و بعد از برگشتن
نمازهای خود را تمام بخواند .
مسأله 1352
اگر به خیال این که رفقایش میخواهند ده روز در محلی بمانند ، قصد کند که ده روز در
آنجا بماند وبعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی بفهمد که آنها قصد نکرده‌اند ، اگر
چه خودش هم از ماندن منصرف شود ، تا مدتی که در آنجا هست ، باید نماز را تمام
بخواند .
مسأله 1353
اگر مسافر بعد از رسیدن به هشت فرسخ سی روز در محلی بماند و در تمام سی روز در
رفتن و ماندن مردد باشد ، بعد از گذشتن سی روز اگر چه مقدار کمی در آنجا بماند ،
باید نماز را تمام بخواند ولی اگر پیش از رسیدن به هشت فرسخ در رفتن بقیه راه مردد
شود ، از وقتی که مردد میشود ، باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1354
مسافری که میخواهد نه روز یا کمتر در محلی بماند اگر بعد از آن که نه روز یا کمتر
در آنجا ماند ، بخواهد دوباره نه روز دیگر یا کمتر بماند همینطور تا سی روز ، روز
سی و یکم باید نماز را تمام بخواند .
مسأله 1355
مسافری که سی روز مردد بوده ، در صورتی باید نماز را تمام بخواند که سی روز را در
یکجا بماند ، پس اگر مقداری از آن را در جائی و مقداری را در جای دیگر بماند ، بعد
از سی روز هم باید نماز را شکسته بخواند .
مسائل متفرقه
مسأله 1356
مسافر میتواند در مسجد الحرام ومسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم و مسجد کوفه
نمازش را تمام بخواند . ولی اگر بخواهد در جائی که اول جزء این مساجد نبوده و بعد
به این مساجد اضافه شده نماز بخواند ، احتیاط واجب آنست که شکسته بخواند و نیز
مسافر میتواند در حرم و رواق حضرت سید الشهداء علیه السلام بلکه در مسجد متصل به حرم
نماز را تمام بخواند .
مسأله 1357
کسی که میداند مسافر است و باید نماز را شکسته بخواند ، اگر در غیر چهار مکانی که
در
مسأله پیش گفته شد عمدا تمام بخواند ، نمازش باطل است ونیز اگر فراموش کند که نماز
مسافر شکسته است و تمام بخواند بنابر احتیاط واجب اگر وقت هم گذشته قضا نماید .
مسأله 1358
کسی که میداند مسافر است و باید نماز را شکسته بخواند ، اگر بدون توجه و بطور عادت
تمام بخواند نمازش باطل است ، ونیز اگر حکم مسافر و سفر خود را فراموش کرده باشد
در صورتی که وقت داشته باشد نمازش را دوباره بخواند بلکه اگر وقت هم گذشته باشد
بنابر احتیاط واجب باید قضا نماید .
مسأله 1359
مسافری که نمیداند باید نماز را شکسته بخواند اگر تمام بخواند نمازش صحیح است .
مسأله 1360
مسافری که میداند باید نماز را شکسته بخواند اگر بعضی از خصوصیات آن را نداند ،
مثلا نداند که در سفر هشت فرسخی باید شکسته بخواند چنانچه تمام بخواند در صورتی که
وقت باقی است باید نماز را شکسته بخواند و اگر وقت گذشته بطور شکسته قضا نماید .
مسأله 1361
مسافری که میداند باید نماز را شکسته بخواند ، اگر به گمان این که سفر او کمتر از
هشت فرسخ است تمام بخواند ، وقتی بفهمد که سفرش هشت فرسخ بوده ، نمازی را که تمام
خوانده باید دوباره شکسته بخواند و اگر وقت هم گذشته بطور شکسته قضا نماید .
مسأله 1362
اگر فراموش کند که مسافر است و نماز را تمام بخواند ، چنانچه در وقت یادش بیاید ،
باید شکسته بجا آورد واگر بعد از وقت یادش بیاید ، قضای آن نماز بر او واجب نیست .
مسأله 1363
کسی که باید نماز را تمام بخواند ، اگر شکسته بجا آورد در هر صورت نمازش باطل است
.
مسأله 1364
اگر مشغول نماز چهار رکعتی شود و در بین نماز یادش بیاید که مسافر است ، یا ملتفت
شود که سفر او هشت فرسخ است چنانچه به رکوع رکعت سوم نرفته ، باید نماز را دو
رکعتی تمام کند واگر به رکوع رکعت سوم رفته نمازش باطل است . ودر صورتیکه به مقدار
خواندن یک رکعت هم وقت داشته باشد ، باید نماز را شکسته بخواند . مسأله 1365
اگر مسافر بعضی از خصوصیات نماز مسافر را نداند مثلا نداند که اگر چهار فرسخ برود
و همان روز یا شب آن برگردد باید شکسته بخواند چنانچه به نیت نماز چهار رکعتی
مشغول نماز شود ، وپیش از رکوع رکعت سوم مسأله را بفهمد باید نماز را دو رکعتی
تمام کند و اگر در رکوع ملتفت شود نمازش باطل است و در صورتی که بمقدار یک رکعت از
وقت هم مانده باشد باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1366
مسافری که باید نماز را تمام بخواند اگر به واسطه ندانستن مسأله به نیت نماز دو
رکعتی مشغول نماز شود و در بین نماز مسأله را بفهمد ، باید نماز را چهار رکعتی
تمام کند ، و احتیاط مستحب آن است که بعد از تمام شدن نماز دوباره آن نماز را چهار
رکعتی بخواند .
مسأله 1367
مسافری که نماز نخوانده ، اگر پیش از تمام شدن وقت به وطنش برسد ، یا به جائی برسد
که میخواهد ده روز در آنجا بماند ، باید نماز را تمام بخواند و کسی که مسافر نیست
، اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند ، در سفر باید نماز را شکسته بخواند .
مسأله 1368
اگر از مسافری که باید نماز را شکسته بخواند نماز ظهر یا عصر یا عشا قضا شود ،
باید آن را دو رکعتی قضا نماید اگر چه در غیر سفر بخواهد قضای آن را بجا آورد . و
اگر از کسی که مسافر نیست یکی از این سه نماز قضا شود ، باید چهار رکعتی قضا نماید
اگر چه در سفر بخواهد آن را قضا نماید .
مسأله 1369
مستحب است مسافر بعد از هر نمازی که شکسته میخواند سی مرتبه بگوید سبحان الله و
الحمد لله ولا اله الا الله و الله اکبر.
